معرفی گل هویا یا پیچ شمعی یا پیچ مومی

گل هویا یا پیچ شمعی یا پیچ مومی گیاهی است همیشه سبز که اکثر گونه‌های آن به‌صورت آویزان هستند. نام علمی گل هویا Miniature wax plant است. دارای رنگها و شکل برگهای مختلفی است. کوچک‌ترین برگ با اندازه ۵ میلیمتر طول و ۴ میلیمتر عرض متعلق به Hoya engleriana و از جمله بزرگ‌ترین برگ‌ها با اندازه ۲۵ سانتیمتر عرض و ۳۵ سانتیمتر طول متعلق به Hoya latifolia است.

سطح برگ‌ها ممکن است صاف و یا کرکدار باشد. برگ برخی نازک و برگ برخی همانند Hoya pachyclada آنقدر کلفت است که بیشتر شبیه گیاهان گوشتی همانند کراسولا به نظر می‌رسند تا هویا! نوک آنها می‌تواند گرد و یا نوک تیز باشد و از نظر رنگ نیز می‌تواند سبز تیره و یا کم رنگ و یا حتی دارای رگه‌های کرم، شیری و یا صورتی رنگ باشد.

در واقع توجه داشته باشید که گیاه پیچ شمعی و پیچ مومی اگرچه هر دو به جنس هویا Hoya تعلق دارند و در واقع دو گونه متفاوت هستند که در ادامه مطلب توضیح مختصری در رابطه با گونه‌های گیاه هویا که بیش از دیگران مورد توجه قرار گرفته‌اند آورده شده است. اما به شکل اختصار باید گفت در بین انواع مختلف گیاه پیچ شمعی که نام علمی آن Hoya carnosa می‌باشد برخی دارای برگهای ابلق نیز هستند یعنی بر روی پهنه برگ‌ها رگه‌های کرم- شیری رنگ نیز گاهی مشاهده می‌شود اما در بین انواع مختلف گیاه پیچ مومی که نام علمی آن Hoya bella است تمامی برگ‌ها به رنگ سبز ساده هستند.

نگهداری گل هویا یا پیچ شمعی یا پیچ مومی

 آبیاری 

آبیاری منظم به رشد مناسب و گلدهی کمک می‌کند اما نباید اجازه داد که خاک خیس باقی بماند بنابراین ابتدا صبر کنید تا سطح خاک تا حدود عمق ۵ سانتیمتری خشک شود و سپس گیاه را آب دهید. خاک خشک و یا خاک خیس و غرقابی هر دو می‌توانند منجر به ریزش غنچه‌های گل این گیاه و عدم تشکیل شدن غنچه‌های گل جدید شوند. این گیاهان همیشه سبز هستند و در طی زمستان اگرچه سرعت رشد آنان کاهش می‌یابد اما به خواب فرو نمی‌روند. در طی زمستان آبیاری آن را کم کنید.

در طی زمستان مرطوب شدن سطح خاک کافی است و لزومی ندارد که حتماً بعد از آبیاری آب از منافذ زیر گلدان بیرون بیاید. البته خشکی کشیدن گیاه در این زمان از سال می‌تواند منجر به چروک شدن برگ‌ها و حتی ریزش آنان شود. توجه داشته آبیاری زیاد در طی فصول سرد از جمله دلایل از بین رفتن این گیاه است. اجازه دهید که سطح خاک به خوبی بین هر دو نوبت آبیاری خشک شود. برای آبیاری بهتر است که از آب کمی ولرم استفاده کنید. آب سرد می‌تواند باعث کاهش رشد گیاه شود.

رطوبت هوا نیز مهم است. برای غبارپاشی از آب‌های بدون املاح که ولرم نیز است استفاده کنید. اگر امکان استفاده از آب بدون املاح را ندارید از روش زیرگلدانی پر از قلوه سنگ و آب استفاده کنید. بدین صورت که یک زیرگلدانی را از قلوه سنگ کوچک پر کنید سپس تا نیمه دیواره آن آب بریزید. گلدان را بر روی قلوه سنگ‌ها قرار دهید و مراقب باشید که کف گلدان با آب داخل زیرگلدانی در تماس نباشد. آب موجود به دلیل گرمای هوا به تدریج تبخیر می‌شود و رطوبت مورد نیاز این گیاه را تأمین می‌کند.

نور

به مکانی روشن و پر نور اما به دور از نور مستقیم و شدید آفتاب نیاز دارد. وجود ۵ تا ۱۰ ساعت روشنایی محیط به رشد این گیاه کمک می کند. نور مستقیم آفتاب مناسب روزهای پاییز و زمستان است و در طی این روزها نیز در طی صبح و یا عصر هنگام نور مستقیم باید استفاده شود و در میانه روز از این نور اجتناب کنید. البته گیاه پیچ مومی (نوع کوتاه قامت گیاه هویا) بیش از گیاه پیچ شمعی نور مستقیم را تحمل می کند و به گفته برخی از پرورش دهندگان پیچ مومی برای بهترین گلدهی نیاز به ۴ ساعت نور مستقیم دارد.

در روزهای کم نور سال می توانید از نور مصنوعی نیز برای بهبود وضعیت رشد این گیاه کمک بگیرد بدین صورت که گیاه را به فاصله ۲۰ سانیتمرتی از لامپهای فلنورسنت قرار دهید البته این نور باید در حدود ۱۴ ساعت در محیط وجود داشته باشد. مهم است که در طی شب محیط این گیاه تاریک باشد. تغییر در میزان نور زمانی که بر روی گیاه غنچه گل وجود دارد می تواند منجر به ریزش غنچه های گل شود بنابراین در چنین مقطع زمانی، جای گلدان را تغییر ندهید. نور شدید و مستقیم آفتاب از جمله دلایل سوختن نوک و حاشیه برگها و خشکیدن غنچه ها است. از طرفی کمبود نور نیز منجر به دراز شدن ساقه ها و زیاد شدن فاصله برگها از یکدیگر است. همچنین اگر تمایل داریدکه گیاه در طی فصل رشد خود از نور مستقیم نیز بهره مند شود نور مستقیم اوایل صبح که هوا هنوز خنک است را استفده کنید.

دما

دمای مناسب در طی فصل رشد این گیاه ۱۸ تا ۲۵ درجه سانتیگراد است و دما نباید از ۱۶ درجه بیاید. برخی از پرورش دهندگان نیز دمای ۲۲ در طی روز و ۱۶ درجه در طی شب را در فصول رشد این گیاه مناسب دانسته اند. البته در طی زمستان که رشد این گیاه آهسته شده است دما می تواند کمتر باشد اما هرگز اجازه ندهید که دما به کمتر از ۱۰ درجه سانتیگراد نزول کند.

هوای سرد منجر به پژمردگی ، کم رنگ شدن برگها و حتی سیاه شدن آنان می شود. در طی فصل سرد گیاه هویا را از منابع گرمایی مانند شوفاژ و یا بخاری و … دور نگه دارید. حرارت این منابع منجر به خشک شدن برگسار و زیرش غنچه های گل می شود. در طی تابستان نیز به شرط وجود مکانی سایه و همچنین ابیاری مناسب ، این گیاه می تواند دما را تا ۳۰ درجه سانتیگراد نیز تحمل کند.

خاک 

خاک گلدان را بهتر است سبک با زهکش خوب انتخاب کرد بنابراین بکارگیری دو قسمت پیت موس و یک قسمت پرلایت به همراه یک قسمت خاک معمولی و یک قسمت خاک برگ و یا دو قسمت پیت موس + دو قسمت خاک معمولی + یک قسمت رومی کولایت + یک قسمت پرلایت محیط خوبی برای رشد این گیاه ایجاد می کند. همچنین اگر موادی همانند پیت موس و یا پرلایت و ورمی کولایت را در اختیار ندارید می توانید از مخلوط خاک برگ +خاک معمولی+ شن برای این گیاه استفاده کنید. گلدان را هر ۳-۲ سال یکبار و اوایل بهار تعویض کنید.

نیازی به تعویض سالانه گلدان نیست زیرا اگر تراکم ریشه های این گیاه در گلدان بیشتر باشد، گلدهی نیز بهتر انجام میشود. همچنین زمانی که گلدان را بزرگتر می کنید فقط کافی است که قطر دهانه آن در حدود ۵ سانتیمتر از گلدان قبلی بزرگتر باشد. هرگز گلدان این گیاه را زمانی که گل دارد عوض نکنید.

کوددهی

برای کوددهی نیز می توانید در طی بهار و تابستان (فصل رشد گیاه) هر دو هفته یکبار با کودهای محلول مخصوص گیاهان زینتی بخصوص کودهای NPK استفاده کنید. در اواخر پاییز و در طی زمستان به گیاه کود ندهید.